تاثیر عمق و فاصله لترال ها بر رشد چمن و برخی پارامترهای میکروبی و شیمیایی خاک در شرایط استفاده از پساب

فضای سبز با داشتن خواص چندگانه نقشی فوق العاده در زندگی بشر دارد و توسعه شهرنشینی بدون توسعه فضای سبز مفهومی ندارد. چمن به عنوان بزرگـترین گیاه پوششی جهان از جمله مهمـترین بخش-های فضای سبز می باشد. نیاز آبی این گیاه زیاد است و با توجه به کمبود منابع آب شیرین می توان با مدیریت مناسب آب های نامتعارف به ویژه پساب فاضلاب شهری از آن در آبیاری چمن استفاده نمود. محاسن بالقوه سیستم آبیاری قطره ای زیر سطحی آن را به مناسب ترین روش بهره برداری از منابع آب با کیفیت پایین تبدیل نموده است. استفاده موفق از روش آبیاری قطره ای زبرسطحی نیازمند دانستن عمق و فاصله مناسب نصب لترال های آبیاری می باشد. اثر کیفیت آب آبیـاری، عمق و فاصـله نصب لـترال های آبیاری زیرسطحی بر شاخص های عملکرد گیاه چمن و برخی خصوصیات شیمیایی و میکروبی خاک، طی پژوهشی در سال زراعی 1391 در مرزعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد به صورت کرت های دوبار خرد شده (split split plot) در قالب طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای تحقیق شامل دو نوع کیفیت آب آبیاری: آب چاه (w) و پساب (ww)، دو فاصله نصب لوله های فرعی(45 و 60 سانتی متر) و چهار عمق کارگذاری لترال های آبیاری (15، 20، 25 و 30 سانتی متر) بودند. اثر متقابل کیفیت آب آبیاری، فاصله و عمق نصب لترال های آبیاری بر ارتفاع، وزن تر، ماده خشک، تراکم و رتبه ی کل چمن معنی دار شد. تیمارهای آبیاری شده با آب چاه یکنواختی رشد بهتری نسبت به تیمارهای آبیاری شده با پسـاب داشتـند. فاکتورهـای آزمایـش روی رنگ چمن اثر معنی داری نداشت. همچنین اثر متقابل عمق و فاصله نصب لترال های آبیاری بر تراکم چمن معنی دار شد. بر اساس نتایج این پژوهش، آبیاری با پساب در مقایسه با آب معمولی تاثیر قابل توجهی بر پارامترهای ارتفاع، وزن تر و ماده خشک چمن داشته و افزایش عمق و فاصله نصب لترال ها به طور معنی داری سبب کاهش عملکرد و کیفیت بصری چمن می شود. غلظت نیترات در عمق 30-0 و 60-30 سانتی متری خاک تحت اثر متقابل کیفیت آب آبیاری، عمق و فاصله نصب لترال های آبیاری معنی دار شد. در مقابل اثر فاکتورهای آزمایش بر ph خاک در هر دولایه بی معنی شد. اثر متقابل کیفیت آب آبیاری، فاصله و عمق نصب لترال های آبیاری بر هدایت الکتریکی خاک در عمق 30-0 سانتی متر معنی دار شد در حالی که در عمق 60-30 سانتی متری خاک اثر متقابل عمق و فاصله نصب و اثر متقابل کیفیت آب آبیاری و عمق نصب معنی دار شد. اندازه گیری میکروبی (کلی فرم مدفوعی) نشان داد با افزایش عمق نصب لترال های آبیاری به دلیل افزایش ضخامت لایه بیوفیلتری خاک از میزان حضور عوامل میکروبی در سطح خاک کاسته می شود.